Bilgisayar bileşenleri çalışmaya dayalı olarak zamanla performans kaybı yaşarlar. Performansa her kullanıcının ihtiyacı vardır. Özellikle günlük hayatın dışında bir işle meşgulseniz iş zaman grafiğiniz oldukça makul seviyelere düşer. Bilgisayarınızda performans arttıran basit tüyolar neler? Yaşanılan performans kayıplarını düşük maliyetler ile çözmenin her kullanıcı için bir avantaj olduğunu hatırlatarak konuya giriyorum.
Donanımsal sorunlar genelde kullanıma bağlı oluşur. Bilgisayarlarımızın özellikle depolama birimleri çok kısa zaman içerisin de okuma ve yazma hızlarında performans kaybetmesi sistemi temel olarak etkilemektedir. Günümüzde SATA ve M2 olarak satılan SSD ve HDD depolama aygıtları her ne kadar yüksek hızlarda okuma yazma performansı sunsa da bunların üretim teknolojilerine bağlı olarak zamanla yaşadıkları performans kayıpları vardır. Bunun için tek çözüm güncel bir depolama aygıtını bilgisayarınıza eklemeniz ve işletim sisteminizi oraya taşımanız.
Donanım problemlerinin başında gelen bir diğer sorun da RAM belleklerin zamanla eskimesidir. Eskiyen her parçada olduğu gibi ilk günkü performansı veremeyebilirler. Bunun için arızalı ya da performanstan düşmüş belleği tespit edip yerine güncel bir bellek takmanız faydalı olacaktır.
Tamamen bozulmadığı sürece hiç hatırlamadığımız ama bilgisayarımıza hayat veren güç kaynakları da çeşitli sorunlar meydana getirebilir. Güç kaynakları taşınabilir bilgisayarlarda adaptör şeklinde masaüstü bilgisayarlarda ise kasanızın içerisinde yer alır. Güç devreleri zamanla ya da çeşitli bir çok soruna bağlı olarak arızalanabilirler. Yeterli enerji alamayan bilgisayarınız bir çok arıza ile sizeyanıt verecektir. En popüleri bilgisayarın yük altında işlemi durdurup sistemi kapatmasıdır. Bunun için orijinal ve çeşitli standartlarda sertifikaları olan firmaların güç kaynaklarını satın alarak bilgisayarınızda sorunu ortadan kaldırabilirsiniz.
Performans kayıplarının yaşandığını hissettiğinizde bakılması gereken bir diğer adres ise kasanızın doğrudan kendisidir. Evet, bileşenleri yerleştirdiğiniz kutu sizin verimliliğinizi etkilemektedir. Yanlış seçilen kasalar, içerisindeki bileşenleri yeterli seviyede hava akışını sağlayamayabilirler. Bundan dolayı kasanızın içerisindeki kurulu sistem ısınmadan kaynaklı performans kaybı yaşatmaktadır.
Bir diğer sorun ise ısınmadır. Isı her donanım parçasının kendi bünyesinde enerji hareketliliğinden dolayı meydana gelir. Fakat ısı aynı zamanda tüm donanım parçalarının da belasıdır. Isınan bilgisayar bileşenleri kendi bünyelerinde çeşitli devre arızaları meydana getirir. Bu yüzden donanım parçalarınızın ısınmadığından emin olmalısınız.
Taşınabilir veya masaüstü bilgisayarlarınızda kasa içerisinde periyodik fan bakımı, termal macun ve termal pad bakımlarını aksatmamalısınız. Fanların kasa içerisindeki hava akışını sağladığı gibi termal pad ve macunsa bileşenler ile soğutma aygıtları arasındaki ısı akışını hızlandırmada faydalı olacağını bilmelisiniz. Yeterli derecede soğumayan her bileşen önce performans kaybı daha sonra arızalara sebep olur.
Tercih ettiğiniz işletim sisteminin bilgisayar donanımı ile uyumluluğu da bilgisayarınız için önemlidir. İşletim sisteminin yayıncısı tarafından tavsiye edilen sistemler dışında kalan donanım parçaları işletim sistemini yeterli düzeyde çalıştırmayabilir. Aynı şekilde işletim sisteminize ve yazılımlarınıza gelen güncellemelerin sürekli olarak eksiksiz yapılmasını da tavsiye ederim. Bunun sebebi üretici firmanın bir önceki sürümde oluşan ya da gözden kaçmış sorunları bir sonraki güncelleme ile düzeltmesine yardımcı olabilirsiniz.
Her kullanıcı günlük hayatta kullandığı mobil ya da masaüstü cihazlarda yazılım desteğine ihtiyaç duyar. Yazılım üreticileri bu desteği kullanıcının deneyimini iyileştirmek için sağlar. Çok bilinen ama yanlış olan bir unsur; cihazları güncellemeye kapatmaktır. Üretici hiç bir firma kullanıcısının cihazını bozmak için güncelleme göndermez bazı aksilikler ile oluşan hatalar olsa bile bunu üreticiler kapatmak için bir sonraki güncellemeyi yayınlar.
Yazılımsal ve donanımsal olarak güncel kalmak performans kaybı yaşamanızı her zaman engeller. Donanımlarınızın temizliğiniyaptığınız gibi yazılımlarınızın da temizliğini yapmayı ihmal etmeyin. İşletim sisteminizin içerisinde fazla dosya biriktirmek doğru biryöntem değildir. Kalıntı dosyaları temizleyin. Ayrıca saklama işlemi için harici depolama aygıtı eklemelisiniz.
Güvenliğiniz için işletim sisteminiz içerisinde yer alan güvenlik ekranlarını asla kapatmayın. Yanlış bilinenlerden biri de güvenlik duvarlarının bilgisayarları yavaşlattığıdır. Eğer böyle bir durum söz konusuysa güvenlik duvarınızın aktif bir şekilde bir şey ile mücadele ettiğini anlamalısınız. Öncelikle güvenlik duvarları tehdit oluşmadığı sürece devreye girmez. Bunun için sorunun neden kaynaklandığını anlamak bakımından güvenlik duvarını ziyaret edin ve tarama gerçekleştirin.
Genel olarak sizlere günlük hayatta karşılaşılan bu sorunları sıraladım. Sistemlerinizin sağlıklı bir şekilde sizlere hizmet etmesini istiyorsanız bu tür basit ama başınızı ağrıtan sorunları kolay bir biçimde çözebilirsiniz.
Bilgisayarımız neden yavaşlar?
Temelde bunun iki nedeni vardır. Bunlar donanımsal ve yazılımsal sorunlardır. Bu yüzden bilgisayarlarımızın neden yavaşladığını anlamak için geniş bir yelpazede konuya girmemiz gerekiyor.Donanımsal sorunlar genelde kullanıma bağlı oluşur. Bilgisayarlarımızın özellikle depolama birimleri çok kısa zaman içerisin de okuma ve yazma hızlarında performans kaybetmesi sistemi temel olarak etkilemektedir. Günümüzde SATA ve M2 olarak satılan SSD ve HDD depolama aygıtları her ne kadar yüksek hızlarda okuma yazma performansı sunsa da bunların üretim teknolojilerine bağlı olarak zamanla yaşadıkları performans kayıpları vardır. Bunun için tek çözüm güncel bir depolama aygıtını bilgisayarınıza eklemeniz ve işletim sisteminizi oraya taşımanız.
Donanım problemlerinin başında gelen bir diğer sorun da RAM belleklerin zamanla eskimesidir. Eskiyen her parçada olduğu gibi ilk günkü performansı veremeyebilirler. Bunun için arızalı ya da performanstan düşmüş belleği tespit edip yerine güncel bir bellek takmanız faydalı olacaktır.
Tamamen bozulmadığı sürece hiç hatırlamadığımız ama bilgisayarımıza hayat veren güç kaynakları da çeşitli sorunlar meydana getirebilir. Güç kaynakları taşınabilir bilgisayarlarda adaptör şeklinde masaüstü bilgisayarlarda ise kasanızın içerisinde yer alır. Güç devreleri zamanla ya da çeşitli bir çok soruna bağlı olarak arızalanabilirler. Yeterli enerji alamayan bilgisayarınız bir çok arıza ile sizeyanıt verecektir. En popüleri bilgisayarın yük altında işlemi durdurup sistemi kapatmasıdır. Bunun için orijinal ve çeşitli standartlarda sertifikaları olan firmaların güç kaynaklarını satın alarak bilgisayarınızda sorunu ortadan kaldırabilirsiniz.
Performans kayıplarının yaşandığını hissettiğinizde bakılması gereken bir diğer adres ise kasanızın doğrudan kendisidir. Evet, bileşenleri yerleştirdiğiniz kutu sizin verimliliğinizi etkilemektedir. Yanlış seçilen kasalar, içerisindeki bileşenleri yeterli seviyede hava akışını sağlayamayabilirler. Bundan dolayı kasanızın içerisindeki kurulu sistem ısınmadan kaynaklı performans kaybı yaşatmaktadır.
Donanım arızası neden olur?
Donanımsal arızalar genel olarak uzun yıllar kullanıma bağlı başlar. Sağlıklı her parça zamanla ömrünü tamamlamaktadır. Genelde kullanıcıların arızalanmadığı sürece değiştirmeyip kullandıkları parçalar aslında arka planda size zaman kaybettirebiliyor. Parçaların arızalanmamış olması onların tam verimlilikte çalıştıklarını göstermez. Bunun için her yıl basit aygıt testleri yapmanız yararlı olacaktır.Bir diğer sorun ise ısınmadır. Isı her donanım parçasının kendi bünyesinde enerji hareketliliğinden dolayı meydana gelir. Fakat ısı aynı zamanda tüm donanım parçalarının da belasıdır. Isınan bilgisayar bileşenleri kendi bünyelerinde çeşitli devre arızaları meydana getirir. Bu yüzden donanım parçalarınızın ısınmadığından emin olmalısınız.
Taşınabilir veya masaüstü bilgisayarlarınızda kasa içerisinde periyodik fan bakımı, termal macun ve termal pad bakımlarını aksatmamalısınız. Fanların kasa içerisindeki hava akışını sağladığı gibi termal pad ve macunsa bileşenler ile soğutma aygıtları arasındaki ısı akışını hızlandırmada faydalı olacağını bilmelisiniz. Yeterli derecede soğumayan her bileşen önce performans kaybı daha sonra arızalara sebep olur.
Yazılım kaynaklı sorunlar nelerdir?
Bilgisayarlarımız donanım kaynaklı olduğu gibi yazılım kaynaklı sorunlar ile de performans kaybı yaşatır. İnternet üzerinde milyonlarca yüklenmeye hazır kaynağı belirsiz ve sahte yazılımlar mevcut. Bunlar kurulum sonrası sisteminizde çeşit sorunlara yol açar. Kaynağı ve üreticisi belli olmayan yazılımları, “crackli” olarak adlandırılan orijinal yazılımların kopyalarını kurmanızı tavsiye etmiyorum.Tercih ettiğiniz işletim sisteminin bilgisayar donanımı ile uyumluluğu da bilgisayarınız için önemlidir. İşletim sisteminin yayıncısı tarafından tavsiye edilen sistemler dışında kalan donanım parçaları işletim sistemini yeterli düzeyde çalıştırmayabilir. Aynı şekilde işletim sisteminize ve yazılımlarınıza gelen güncellemelerin sürekli olarak eksiksiz yapılmasını da tavsiye ederim. Bunun sebebi üretici firmanın bir önceki sürümde oluşan ya da gözden kaçmış sorunları bir sonraki güncelleme ile düzeltmesine yardımcı olabilirsiniz.
Her kullanıcı günlük hayatta kullandığı mobil ya da masaüstü cihazlarda yazılım desteğine ihtiyaç duyar. Yazılım üreticileri bu desteği kullanıcının deneyimini iyileştirmek için sağlar. Çok bilinen ama yanlış olan bir unsur; cihazları güncellemeye kapatmaktır. Üretici hiç bir firma kullanıcısının cihazını bozmak için güncelleme göndermez bazı aksilikler ile oluşan hatalar olsa bile bunu üreticiler kapatmak için bir sonraki güncellemeyi yayınlar.
Yazılımsal ve donanımsal olarak güncel kalmak performans kaybı yaşamanızı her zaman engeller. Donanımlarınızın temizliğiniyaptığınız gibi yazılımlarınızın da temizliğini yapmayı ihmal etmeyin. İşletim sisteminizin içerisinde fazla dosya biriktirmek doğru biryöntem değildir. Kalıntı dosyaları temizleyin. Ayrıca saklama işlemi için harici depolama aygıtı eklemelisiniz.
Güvenliğiniz için işletim sisteminiz içerisinde yer alan güvenlik ekranlarını asla kapatmayın. Yanlış bilinenlerden biri de güvenlik duvarlarının bilgisayarları yavaşlattığıdır. Eğer böyle bir durum söz konusuysa güvenlik duvarınızın aktif bir şekilde bir şey ile mücadele ettiğini anlamalısınız. Öncelikle güvenlik duvarları tehdit oluşmadığı sürece devreye girmez. Bunun için sorunun neden kaynaklandığını anlamak bakımından güvenlik duvarını ziyaret edin ve tarama gerçekleştirin.
Genel olarak sizlere günlük hayatta karşılaşılan bu sorunları sıraladım. Sistemlerinizin sağlıklı bir şekilde sizlere hizmet etmesini istiyorsanız bu tür basit ama başınızı ağrıtan sorunları kolay bir biçimde çözebilirsiniz.
